Levent Akbay bu hafta, Nasıl Bir Ekonomi Gazetesi’ndeki ‘Reel Sektör Masası’ köşesinde, çevresinde 12 liman ve demiryolu ile altyapısı hazır, ‘Kömürcüler’den Global Karma’ya dönüşen OSB’yi yazdı.
Nasıl Bir EKONOMİ GAZETESİ – REEL SEKTÖR MASASI KÖŞESİ – Levent AKBAY (15 Nisan 2024)
Kocaeli Dilovası’ndaki 80 hektarlık Kömürcüler İhtisas OSB, Global Karma OSB’ye dönüşünce yatırımların da merkezi oldu. 22 parsele bölünen Global Karma OSB’nin ilk yatırımcıları; 150 milyon dolarlık GES yatırımı yapan Yılsolar ve 10 milyon dolarlık fiber optik kablo yatırımı yapan Altınplus Kablo. Birçok yatırımcının ilgi gösterdiği OSB’nin Yönetim Kurulu Başkanı B. İlhan Karaköse, Global Karma OSB’ye yatırımcı kabul ederken ‘en yüksek teknoloji’ ve ‘en temiz doğa’ ön koşullarından taviz vermeyeceklerini söyledi. Mevcut durumda OSB’nin yüzde 100 dolu olduğunu ve OSB’ye ait hiçbir parsel olmadığını dile getiren Karaköse, “Mevcut şirketler kömür dışında, farklı bir alanda yatırım yapacaklarsa OSB’de kalabiliyor aksi halde yerlerini satarak gidiyorlar. Şu sıralar yüksek faizler nedeniyle yatırımlar durgun, faizlerin düşüş sürecine girmesi ile yatırım taleplerinin artacağını düşünüyoruz” dedi.
Çevresinde 12 liman ve demiryolu ile altyapısı hazır
Kuruluş protokolü gereği yenilenebilir enerji yatırımlarını önceliklendirdiklerini dile getiren Karaköse şu değerlendirmeyi yaptı: “Haddehane ve demir-çelik gibi ağır sanayileri değil de katma değerli ve temiz olan, savunma gibi nitelikli sanayileri benimsiyoruz. OSB’mizin konumu ve tamamlanmış altyapısı sanayicilere avantaj sağlıyor. Halihazırda arıtmamız ve atık su tesisimiz tamamlanmış olduğu gibi doğalgazı da getirdik. Elektriği de 125 MW’a çıkarmak için indirme merkezleri kuruyoruz. Etrafında 12 liman ve demiryolu bağlantısı olan Global Karma OSB’nin 3 ana arter yola da bağlantısı var.”
Yeni nesil bir sanayi kenti yaratılıyor
İlhan Karaköse, son dönemde Uzak Doğu ve Avrupa’dan gelen yatırımcıların uygun yer baktığını aktararak, bir çok küresel yatırımcı ile görüştüklerini belirtti. En küçüğü 20 dönüm olan parsellerin 40 dönüme kadar çıktığını ifade eden Karaköse, “Ortalama metrekare fiyatı 600 dolar olduğu için büyük parseller nedeniyle sanayicilere büyük maliyetler de çıkıyor. Ancak her şeye rağmen bu alan yatırımcılar için çok uygun bir lokasyon. Muhtemel alıcılarla yer sahiplerini buluşturarak çevreye duyarlı, yüksek teknolojiye sahip ve sürdürülebilir bir sanayi kenti yaratmaya çalışıyoruz” dedi.
İki yatırım güç verdi
Yıldırım Grup; yenilenebilir enerjideki yatırım kapasitesini artırmak amacıyla, Global Karma OSB’deki 40 bin metrekare arazide, 150 milyon dolarlık yatırımın startını verdi. Yenilikçi güneş enerjisi santralleri, rüzgâr ve jeotermal enerji projeleri realize edecek olan şirket, kendi GES projesini de hayata geçirecek.
Altınplus Kablo, yeni tesislerini Global Karma OSB’ye kurmak için harekete geçti. OSB’deki 15 bin m2 arazide 10 milyon dolara mal olacak proje için inşaat çalışmalarına başladı. Yatırımla 2 yıl içinde üretim kapasitesini kısa vadede 2, uzun vadede 3 katına çıkaracak. Ayrıca kendi ihtiyacı için GES yatırımı da yapacak.
OSB MÜDÜRÜ TOLGA KURT:
Su sıkıntısı için önlem alınmalı
Sanayi kurma aşamasında verimli toprakların ve su kaynaklarının zarar görmemesi gerektiğine dikkat çeken OSB Bölge Müdürü Tolga Kurt, OSB tesislerinin uluslararası yol, liman ve havalimanlarına yakın olması gerektiğinin altını çizdi. Sanayi üslerinin bu nedenle belli merkezlerde yoğunlaştığını aktaran Kurt, şunları söyledi: Sanayinin yoğun olduğu alanlarda küresel iklim değişikliği nedeniyle ‘su sorunu’ ortaya çıkıyor. Sanayicilere, önümüzdeki 5-10 yılda su sorununun tepe noktasına çıkacağı ve şimdiden önlem alınması gerektiği söyleniyor. Sadece su sıkıntısı bile sanayileşmenin merkezlerden çevreye gitmesi gerektiğini şart koşuyor. Arıtmanın gri suya dönüşmesine ilişkin teşvikler ve zorunluluklar geliyor. Devletin yeni teşviklerle sanayiciyi yönlendirmesi ve bu sıkışıklığı gidermesi gerekiyor.
OSB MÜDÜR YARDIMCISI CİHAN ODABAŞI:
Tek parselde birkaç yatırımcı da olabilir
Hayal ettikleri sanayi şehrini kurmaya çalıştıklarını belirten OSB Bölge Müdür Yardımcısı Cihan Odabaşı, ileri teknoloji ve katma değer kavramlarına dikkat çekti. Nitelikli bir üretim merkezi kurmak istediklerini dile getiren Odabaşı, “Alt kiralamalar ile de üretim yapmak mümkün. Tek parselde birkaç yatırımcı da olabilir, çünkü yönetmelik buna uygun” dedi. Sürdürülebilirliğin önemine değinen Odabaşı, “2023’te verdiğimiz proje kabul edildi. Dönüşümün finansman ihtiyacının bir kısmını Dünya Bankası ile gerçekleştireceğiz. Biz de bu koşullarda yeni bir eko-endüstri bölgesi oluşturmaya çalışıyoruz” şeklinde konuştu.
Bir dönem kömür ticaretinin merkeziydi
Kuruluş çalışmaları 2001’de başlayan Kömürcüler İhtisas OSB, 2012’de faaliyete geçti. Türkiye kömür ithalatının yüzde 30’unun yapıldığı tesiste, kömür fi rmaları 10 yıl kadar faaliyet gösterdi. Yaklaşık 80 hektarlık OSB’de 22 adet sanayi parseli, 6 adet ortak sosyal ve teknik parsel ile 5 adet de park bulunuyor. 150 milyon dolar yatırımın yapıldığı ancak sonrasında çevre sorunları nedeniyle kapatılan OSB, 10.08.2022 tarihinde sektör ve unvan değişikliği talebinin Bakanlıkça onaylanması ile Global Karma OSB’ye dönüştürüldü.